Ushishino lwamathanga eHarburg – eJamani
Ukhenketho olunemixholo
UAnna Prochotta, ngo-2024
Isithili saseHamburg saseHarburg yayisisixeko esizimeleyo esinezibuko elikwi-Elbe de kwayinkulungwane yama-20. Ukusukela embindini wenkulungwane ye-19, kuye kwavela iinkampani ezintsha apha ezilungisa imathiriyeli ekrwada ukusuka kwiindawo eziphantsi kwamakholoni. Amashishini erabha kunye ne-oyile ngokukodwa enze isixeko esincinci ngokuthelekisa indawo ebalulekileyo yoshishino kwi-Empire.
Ngokwahlukileyo kulandelelwano lwezakhiwo kwinkangeleko yedolophu yanamhlanje, ilifa kumazwe emvelaphi yemathiriyeli yekrwada yobukoloniyali ayibonakali kwisithuba sedolophu saseHarburg. Kwimimandla yangaphambili yaseJamani, kodwa naseNigeria nakwingingqi ye-Amazon, ukuxhaphazwa kwezinto ezisetyenzisiweyo kwi-Elbe kuye kwatshabalalisa ubomi boluntu lwasekuhlaleni. Umhlaba wohluthwa ukuze kwakhiwe amasimi apho abantu banyanzelwa ukuba basebenze. Abadlali bekoloniyali badla ngokutyumza ngobundlobongela ukuchasana kwabantu basekhaya okwavela phantse kuyo yonke indawo kwaye kwakhona kwaye kwakhona.
Ezi ziganeko zikwayinxalenye yembali yezikhumbuzo zemizi-mveliso, nokuba azikhunjulwa eHarburg. Izikhululo ezikweli nqaku zikhanyisa iindawo ezibalulekileyo kunye neenkampani zaseHarburg kunye noqhagamshelwano lwazo kubukoloniyali.
References:
Altstaedt, K. Heinrich: Der Hafen Harburg. Schifffahrt, Handel und Hafenleute an der Süderelbe, 2011.
Möhle, Heiko (Hrsg.): Branntwein, Bibeln und Bananen. Der deutsche Kolonialismus in Afrika. Eine Spurensuche, 2017 (5. Aufl.).
Uhlmann, Gordon: Palmöl, Kopra, Kautschuk: Koloniale Spuren in Harburg, 2008.
Zimmerer, Jürgen / Todzi, Kim Sebastian (Hrsg.): Hamburg: Tor zur kolonialen Welt. Erinnerungsorte der (post-)kolonialen Globalisierung, 2021.
_____
Dieser Beitrag wurde im Rahmen des Projekts „Digitale Kartographierung der Hamburger Kolonialgeschichte“ verfasst. Das Projekt ist eine Kooperation zwischen der Stiftung Historische Museen Hamburg, dem Arbeitskreis HAMBURG POSTKOLONIAL und dem Berliner Verbundprojekt „Dekoloniale Erinnerungskultur in der Stadt“. Es wird gefördert von der Behörde für Kultur und Medien Hamburg und der Kulturstiftung des Bundes.
Koordination und Redaktion: Anke Schwarzer, 2024
Stationen
Ukususela kwizihlangu zerabha ukuya kumavili erabha
Iintambo neengxowa
Ukudaya nge-indigo eluhlaza okwesibhakabhaka
Umthengisi we-oyile kwiifektri zemajarini
Indawo yokusila ioli yokuqala yaseHarburg
Irabha kuBukhosi